بازخوانی داستان‌های اصیل ایرانی بازی‌های بومی با عروسک‌های محلی
تاریخ انتشار: ۷ فروردین ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۳۸۱۳۳۴
خبرگزاری مهر - گروه استانها: شنیدن داستان عاشقی پلنگ آن‌چنان جذاب است که می‌تواند مدت‌ها ذهن و فکر شنونده را با خود درگیر کند، قصه‌ای ناب و کهن که در دل روستای ییلاقی حاشیه جنگل در مازندران رخ داده است.
قصه مینا و پلنگ عاشقانه‌ای ناب بین یک پلنگ و دختری روستایی به نام مینا است، این قصه همیشه و در همه فصول شنیدنی و پررمز و راز است و نوروز بهانه‌ای است تا دوباره این افسانه کهن و قدیمی برای اعضای خانواده بازگو شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
افسانه مینا و پلنگ از آنجا ریشه می‌گیرد که پلنگ شیفته آواز مینا دختر کندلوسی می‌شود که هر شب در اتاقش آواز می‌خواند. این آغاز قصه‌ای عاشقانه و واقعی با طعم افسانه و زیبایی است و هرشب پلنگ با گذر از کوهستان‌ها و جنگل خود را به حاشیه پنجره خانه می‌رساند و به آواز دخترک گوش می‌داد.
افسانه مینا و پلنگ از آنجا ریشه می‌گیرد که پلنگ شیفته آواز مینا دختر کندلوسی می‌شود که هر شب در اتاقش آواز می‌خواند. این آغاز قصه‌ای عاشقانه و واقعی با طعم افسانه و زیبایی است
سرانجام شبی پلنگ بر اثر گلوله مردمان دهکده با تنی زخمی راه جنگل را در میان زمستان سرد و برفی طی می‌کند و مینا به هوای یافتنش شب هنگام به سیاهی جنگل و سوز و سرما می‌زند، در آن شب مینا دلش می‌خواست دردناک‌ترین ترانه و آوازش را بخواند. شبی سرد و تاریک، مینا آوازخوانان پا به جنگل مه گرفته گذاشت و برای همیشه در چشم تر جنگل گم شد و هیچ‌گاه دیگر خبری از آمدن مینا و پلنگ در فضای دهکده نپیچید.
کارشناس میراث فرهنگی مازندران در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه مازندران قصه‌های کهن و بومی فراوانی برای بازخوانی در ایام نوروز و ماندن در خانه دارد، می‌گوید: قصه مینا و پلنگ بیش از یک‌صد سال پیش بین سال‌های ۱۲۷۵ تا ۱۲۸۵ در یکی از روستاهای ییلاقی مازندران به نام کندلوس در کوهستان‌های نوشهر در میان جنگل‌های انبوه و دست نخورده آن زمان به‌وقوع می‌پیوندد که شاید در جهان بی‌نظیر بوده است.
محسن اکبرپور افزود: قصه‌های فراوان و اشعار دلنشین زیادی از قصه مینا و پلنگ سال‌ها پس از مرگ این دو نقل شده و سرانجام ناتمام این قصه، ذائقه بسیاری از مردان و زنان دیار کجور را به سرایش واداشت؛ قصه‌هایی که هنوز بر لبان اهالی این مرز و بوم زمزمه می‌شود. هنوز پیرمردها و پیرزن‌های کندولوس ۷۰ تا ۸۰ سال با چشمانی اشک‌آلود از این دو تعریف می‌کردند.
بازی‌هایی که به خانه‌ها صفا می‌دهد
علاوه بر قصه‌های ناب و کهن، بازی‌های بومی و محلی زیادی در مازندران وجود دارد که مختص اعضای خانواده است، مرغانه جنگی، پاسنگ کا، فرفرک و بازی پرپر از جمله آن است.
کارشناس فرهنگی میراث فرهنگی مازندران با اشاره به شناسایی ۱۴۷ بازی بومی و محلی در مازندران، بیان کرد: بسیاری از این بازی‌ها برای انجام در خانه‌ها و کنار اعضای خانواده مفید است.
طوبی اصانلو ادامه داد: بازی پرپر که در آنان سرگروه نام اشیا و یا حیوانی را می‌برد و اعضای گروه باید انگشتشان را به عنوان پر بالا برند و اگر نامی را بگوید که پر نداشته باشد و کسی به اشتباه بگوید پر باید به عنوان جریمه، صدای حیوان را دربیاورد.
وی افزود: بورده بودره، مال کاه، پلنگ لاش، بازی انکرا ونکرو، مرده بازی، آغوزکاه، میچکا پرتیکاپر، اینک را اونک را، مرغنه جنگی، یک چک دو چک و چرخک کا از بازی‌های بومی و محلی مازندران هستند که برخی از آن قابلیت انجام در کنار اعضای خانواده را دارد.
وی با بیان اینکه بازی‌های بومی درواقع برگرفته از فرهنگ و سنت هر منطقه است، اظهار کرد: امسال به دلیل شیوع کرونا، انجام برخی از بازی‌ها ممکن نیست ولی در گذشته این بازی‌ها در قالب جشنواره‌های بومی و محلی اجرا می‌شد و ایام نوروز فرصت خوبی برای اجرای آن بوده است.
چمیلیک، آیترک، گونترک (ماه میخوام، آفتاب میخوام)، اته بزهکا، ادنگ قلوک، ارکون ورکون، ارنگ و مرنگ، استا میخوام بیایم از باغت گل بچینم، اغوزچالی، السلام‌علیک خال خال که، اودنگه‌تیر، بلنیکا، بورد- بورد (رفت، رفت)، پاچوبازی، پکپکی، پلنگ پرشی، پنجه، پیشه‌کا، تب وچه له، تبکا (توپ‌بازی)، ترنابازی، توپا قاچ، تلاجنگی، جوزکا، جهنم‌کا، چرخک‌کا، چش بهچش، چک بهچک، چلیک‌کا، چلی مالکا، چوخرسواری، چهارراه، خرجین هاله، خرسواری، دچرخه‌کا، دسه بزهکا، دغل‌بازی، دنقول‌کا، دیواری، ذکر خنجر، رسنکا، رسنکیوک، زوزو، سر بپریکا، سرسنگ به‌سنگ، سنگ‌چران، سنگ‌کشتی، سیتکا، شاهوزیرکا، شیر و پلنگ، شیطان‌بازی، علیخان جرجور، قابکا، کشتی باشال، کشتی کمری، کلاحسابه، کلک‌تراش، کمربندبازی، کیوبه، گیروش (ترکمنی)، گزکا، گودلهزنی، لاپهکا، لیسبرلیس، مردخدا، مرغنه جنگی، نعش، وجهکا، هفت‌سنگ، یک چک دو چک، یک دبه - دو دبه و… از دیگر بازی‌های محلی است که ماهیت آن‌را می‌توان در نوروز برای کودکان تعریف کرد.
عروسک‌های بومی و دست‌ساز که در نوروز جان میگیرند
بیش از ۶۰ عروسک بومی و محلی در مازندران شناسایی شده که برخی از این دست ساخت‌های بومی در نوروز و در دستان کودکان و نوجوانان مازندران، جان دوباره می‌گیرد. عروسک‌های بومی مازندران دست ساخته‌های جنگل‌نشینان و چوپانان منطقه است که گاه کاربردهای دارویی و اعتقادی نیز دارند و عروس تادونه از جمله آن است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مازندران در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه برخی عروسک‌ها دست‌ساز اهالی منطقه است، یادآور شد: عروسک تادونه برای چشم زخم کاربرد دارد و اسکلت این عروسک از چوب با نقش‌های ساده و زیبا است.
سیف‌الله فرزانه ادامه داد: عروسک‌های منطقه مالخوست کیاسر و اورست شامل عروس‌های پارچه‌ای زن و مرد از دیگر عروسک‌های محلی است که برای ثبت نیز به میراث فرهنگی ارسال شده است.
وی با بیان اینکه یک عروسک دیگر به عنوان کتراگلین سمبل باران‌خواهی در غرب مازندران شناسایی شده است، گفت: این عروسک نیز برای ثبت ملی به سازمان ارسال شده است.
براساس این گزارش، فرصت تعطیلات نوروزی و در خانه ماندن برای حفظ سلامت و پیشگیری از شیوع ویروس کرونا بهانه‌ای برای بازخوانی داستان‌ها، مثل‌ها، متل ها و جان‌بخشی به عروسک‌های بومی و محلی است تا غبار فراموشی از این داشته‌های فرهنگی و هنری زدوده و نسل نو و کودک با این میراث کهن آشنا شوند.
منبع: جماران
کلیدواژه: بودجه 99 ویروس کرونا بازی خانواده سرما عروسک کوهستان بودجه 99 ویروس کرونا امام خمینی س سید مصطفی خمینی سید احمد خمینی سید حسن خمینی انقلاب اسلامی بومی و محلی اعضای خانواده بازی های بومی میراث فرهنگی مینا و پلنگ عروسک ها بازی ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۳۸۱۳۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جنجال ورود حجاب به سهمیه دارویی داروخانه‌ها | آنجا محلی برای بیمار است، با روان‌شان بازی نکنید!
روز گذشته خبری روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار گرفت مبنی بر اینکه تعیین سهمیه داروخانه‌ها بر اساس «رعایت حجاب» صورت خواهد گرفت و به سرعت در بین کاربران شبکه‌های اجتماعی بحث برانگیز شد. رئیس سازمان غذا و دارو اعلام کرد که رعایت حجاب در داروخانه‌ها در ارائه سهمیه به آن‌ها نقش دارد و سهمیه داروی داروخانه ها با توجه به وضع حجاب کارکنان تعیین می‌شود!
حیدر محمدی روز گذشته گفت: این سازمان از نخستین مجموعه‌هایی بود که مسئله حجاب را در دستور کار قرار داد و «به همین دلیل اصول رعایت پوشش در داروخانه را ابلاغ کرد». او از عدم رعایت حجاب به عنوان «ناهنجاری» یاد کرده و گفته که «موضوع رعایت هنجار‌ها» از مواردی است که در «سهمیه داروخانه‌ها نقش دارد». به گفته حیدر محمدی، «اگر یک داروخانه نسبت به رعایت هنجار‌ها اقدام نکند، در وهله نخست تذکر داده می‌شود و اگر تذکر تأثیری نداشته باشد موارد بازدارنده در خصوص داروخانه متخلف اجرا می‌شود. اگر موارد بازدارنده نیز مثمرثمر نباشد متخلفان به مراجع قانونی معرفی می‌شوند».
هنوز هیچ دستورالعملی دریافت نکردیم
هادی اخوت‌پور رئیس شورای عالی داروخانه‌های ایران به رویداد ۲۴می‌گوید هنوز هیچ دستورالعملی در این زمینه به دست آن‌ها نرسیده و اگر منظور رئیس سازمان، حجاب بیماران و مراجعه کنندگان به داروخانه‌ها باشد، چنین کاری از داروخانه دار‌ها ساخته نیست چرا که وظیفه آن‌ها تنها «ارائه دارو به بیمار مستاصل است». او گفته: چیزی تحت عنوان ارزشیابی داروخانه‌ها وجود دارد که شامل بررسی وضعیت، اموال، یخچال ها، دمای داروخانه، ثبت درست بارکد دارو‌ها و فاکتور‌هایی از این دست است. این ارزشیابی به منظور تخصیص سهمیه دارویی انجام می‌شود و هر یک از این موارد، ضریب متفاوتی دارند و داروخانه‌ها بر اساس امتیازی که میگیرند، سهمیه دارویی دریافت می‌کنند.
او در مورد احتمال اجرای طرح جدید برای پرسنل داروخانه می‌گوید: در بخشنامه‌ای که دو سال پیش صادر شد یک سری استاندارد‌های پوششی برای کارکنان داروخانه در نظر گرفته شده بود. برای مثال پزشک داروخانه باید روپوش سفید تمیز همراه با اتیکت داشته باشد و کارکنان غیر داروساز، روپوش رنگی تمیز بپوشند. همه این‌ها در ارزشیابی ملاک بود و تا الان در مساله پوشش پرسنل، تاکیدی بر حجاب نبود و تاکید اصلی بر تمیزی و تمایز پزشک داروساز با سایر پرسنل بود.
واکنش به خبر رعایت حجاب در داروخانه‌ها
خبرگزاری ایرنا هم خبر داد: روابط‌عمومی سازمان غذا و دارو با اشاره به اینکه سخنان اخیر رئیس سازمان غذا و دارو ناظر بر پوشش حرفه‌ای کادر داروخانه بوده و تنظیم کننده خبر از گفتار به متن دچار اشتباه محتوایی شده است؛ اظهار کرد: دستورالعمل نحوه پوشش داروخانه‌ها بر اساس چک‌لیست‌های بازرسی، ارزشیابی و حرفه‌ای و به‌منظور تفکیک پرسنل و مسئول فنی است و در خصوص پوشش کارکنان آن است.
گفتنی است، در اسفند ماه 1401، سازمان غذا و دارو دستورالعمل نحوه پوشش کارکنان داروخانه را ابلاغ کرد که از جمله مفاد مهم آن می‌توان به ملزم شدن کارکنان زن (اعم از مسوول فنی و سایر کارکنان) به پوشیدن مقنعه مشکی‌رنگ اشاره کرد.
رضا زرندی رییس کل دادگستری استان خراسان رضوی شد